De 36 grassportvelden in de gemeente Waalwijk worden sinds een jaar gemaaid door maairobots. Het is een belangrijk onderdeel van het plan van aanpak waarmee VAN WIJLEN de aanbesteding van de gemeente voor het sportveldonderhoud in de wacht sleepte. Buurman Vos Capelle leverde de twaalf Belrobotics-Bigmows en de sportverenigingen zorgen voor de vrijwilligers die de maairobots in de gaten houden en schoonmaken. ‘Een unieke en succesvolle samenwerking,’ stelt projectleider Wilbert Scheerders vast.
Samen met zijn collega Bertjan Emons, eveneens projectleider bij VAN WIJLEN, Nick Verbeet, adviseur openbaar groen bij Vos Capelle, Kees Vos, technisch directeur van Vos Capelle en Thijs Zandwijk, teammanager van Sportbedrijf Waalwijk, legt hij graag uit hoe de partijen erin zijn geslaagd om de sportvelden sinds vorig voorjaar met maairobots te onderhouden en een kwaliteitsslag te maken. De samenwerking tussen deze Waalwijkers is niet nieuw. Sinds 2015 verzorgt VAN WIJLEN het onderhoud van de acht sportparken in deze Brabantse gemeente en levert Vos Capelle onder andere de meststoffen en het graszaad.
Vanwege het aflopende contract moest de gemeente het onderhoud begin vorig jaar opnieuw aanbesteden. Zandwijk: ‘Een belangrijk onderdeel van de aanbesteding was de inzet op duurzaamheid en kwaliteit. Wij proberen alle kansen om duurzamer te opereren te pakken. Zo doen wij al langer aan chemievrij beheer, voorzien wij de sportvelden van automatische beregening, is alle gemeentelijke sportveldverlichting “ver-led” en hebben wij sinds kort ook een gasloos overdekt zwembad in de gemeente.’
Ervaring
VAN WIJLEN schreef in op de aanbesteding en behield het onderhoud voor de komende vijf jaar, mede dankzij het voorstel om maairobots in te zetten. Scheerders: ‘Het is natuurlijk een forse investering voor ons geweest, maar dankzij de termijn van vijf jaar en de gemaakte afspraken kan het.’ Voor VAN WIJLEN is werken met maairobots niet nieuw. Op diverse plaatsen was al ervaring opgedaan, zoals in de gemeente Bladel. Emons herinnert zich nog de eerste maairobots die werden ingezet in Lingewaal, zo’n twaalf jaar geleden. ‘Dat was echt pionieren. De robots reden kriskras over het veld en niet iedereen werd daar even blij van. Er waren ook positieve effecten. De onkruiddruk nam namelijk flink af waardoor er veel minder gespoten hoefde te worden. Dankzij de robotmaaier werd de grasplant bovendien steeds vitaler.’ Dit effect heeft de nieuwe generatie robotmaaiers nog steeds.
No-gozones
Een nadeel van de eerste robotmaaiers was niet alleen dat zij allemaal kriskras over een sportveld reden, maar ook dat het maaigebied begrensd werd door ondergrondse draden. Deze draad liep vaak door het doelgebied waardoor dit meest kwetsbare stuk van het sportveld niet door de robot gemaaid werd en er bij andere bewerkingen, zoals beluchten, weleens een draad in de weg lag. Met de nieuwe generatie is dat probleem er niet meer. De Belrobotics-maaiers worden draadloos aangestuurd via gps-rtk en maaien in banen. Indien er heel soms nog wel een draad nodig is, bijvoorbeeld vanwege slecht bereik, dan liggen die niet langer in het veld, maar altijd daarbuiten. Bij de programmering zijn ook zogenoemde no-gozones ingesteld, waar doelen veilig geplaatst kunnen worden en zo niet met de robotmaaier in aanraking kunnen komen.
Geheel autonoom
De twaalf Belrobotics-maaiers zijn geleverd en geïnstalleerd door Vos Capelle en verdeeld over de acht sportparken in de gemeente. Sommige parken hebben er twee en ook het kleinere broertje van de Bigmow rijdt rond in Waalwijk. Kees Vos: ‘Het voordeel van die kleinere robot is dat hij op een locatie met maar één veld ingezet kan worden.’ De Belrobotics-maairobots doen geheel autonoom hun werk. De tijden, maaihoogtes en het te maaien gebied zijn allemaal ingevoerd in de software en als de robot opgeladen moet worden, rijdt ie zelf naar het laadstation. In zes uur kan hij een heel veld maaien. De bediening en monitoring gaat via een speciale app. Het programmeren is in nauw overleg met de sportverenigingen gebeurd en dat is logistiek nog een hele puzzel geweest. Dat goede overleg met de verenigingen is tevens een belangrijk onderdeel van de succesvolle inzet van de robots. Zandwijk: ‘Verenigingen wilden altijd graag kooimaaiers inzetten vanwege het maaibeeld. Door hen tijdig goed te informeren over de mogelijkheden van de maairobots, is de weerstand verdwenen en zien ze nu ook dat het resultaat heel mooi is’. Scheerders: ‘De velden liggen er al vroeg in het jaar veel beter bij, doordat we veel langer kunnen doormaaien. De robots zijn licht (70 kilo) en kunnen ook bij slechtere weersomstandigheden eerder de velden op. Door de maaifrequentie groeit het gras beter en is het maaibeeld veel mooier.’
‘Door de maaifrequentie groeit het gras beter en is het maaibeeld veel mooier’
Essentieel
Alle partijen benadrukken dat de medewerking van verenigingen essentieel is voor het succes. Scheerders: ‘Wij hebben vooraf alles met de verenigingen besproken. Ook Vos Capelle zorgde in het voortraject voor uitleg over de maairobots. Wij geven de vrijwilligers een vergoeding voor het schoonmaken van de robots en het vervangen van de messen. Uiteraard blijven wij eindverantwoordelijk. Iedereen is dik tevreden en de velden liggen er prima bij.’
Zandwijk kan dit namens de gemeente bevestigen: ‘Eerst was er wel wat weerstand, bijvoorbeeld omdat doelen het veld af moesten en dat vereiste wat discipline na de training. Nu geniet iedereen van het maaibeeld en is de respons vanuit de verenigingen dat de handjes de lucht in gaan, zoals wij dat in Brabant zeggen.’
Verbeet: ‘Vaker doorzaaien met de juiste grasmengsels, een uitgekiend bemestingsprogramma en de overige bewerkingen dragen, naast de inzet van maairobots, natuurlijk ook bij aan de betere kwaliteit van de velden.’
‘Het belangrijkste is dat wij altijd met elkaar in gesprek zijn en zo weten wat we van elkaar kunnen verwachten’
Na de winterperiode wordt de eerste maaibeurt nog ‘ouderwets’ met de cirkelmaaier gedaan. Emons: ‘Er ligt dan nog veel troep, zoals takjes en wormhoopjes, op de velden en dan is het goed om het veld schoon te maaien voordat de robots ingezet worden. We geven de maairobots zo een voorsprong, zodat we zeker weten dat ze goed hun werk kunnen doen.’ Elke zes weken overleggen de partijen met elkaar over het sportveldonderhoud en één keer per jaar worden de velden in september gezamenlijk geïnspecteerd. ‘Dat is een soort oplevering aan de verenigingen,’ zegt Scheerders. ‘Wij kunnen op die manier begrip kweken voor onze aanpak en horen ook of wij zaken moeten bijsturen. Het belangrijkste is dat wij altijd met elkaar in gesprek zijn en zo weten wat we van elkaar kunnen verwachten.’
Het is een aanpak die werkt met als resultaat: tevreden partijen, velden die er goed bij liggen en de gemeente die kan voldoen aan zijn duurzaamheidsambities om chemievrij te beheren en CO2-emissies op projecten te reduceren.
